Doğum Sonrası Depresyon
Depresyon Nedir?
Herkes zaman zaman mutsuzluk hissedebilir. Ancak, mutsuzluk hissi şiddetliyse, haftalardır devam ediyorsa ve kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkiliyorsa depresyonun varlığından söz edebiliriz.
Depresyon her 100 yeni anneden 10-15’ini etkileyen yaygın bir ruh sağlığı problemidir. Bebek sahibi olmak kişinin hayatında birçok değişikliğe neden olan stresli bir durumdur. Bu durum yeni anneleri doğum sonrası depresyona karşı daha yatkın ve savunmasız bırakabilir.
Çoğu kadın bebek sahibi olmayı mutlulukla karşılamakta ve annelik ile ilgili yüksek beklentilere sahip olmaktadır. Bu durum depresyonda olduğunu kabul etmeyi daha da güçleştirmektedir. Depresyon bebek bakımını zorlaştırdığı için, hem anneyi hem de bebeği olumsuz etkiler.
Doğum sonrası depresyona neler neden olmaktadır?
Doğum sonrası depresyon ile ilişkili birçok faktör vardır:
- Ailede doğum sonrası depresyon öyküsü
- Daha önceden geçirilmiş depresyon atağı öyküsü
- Stresli çevresel faktörler örneğin; işsizlik, maddi veya ev ortamındaki problemler, bir yakının ölümü, aile içi şiddet, ilişki problemleri
- Ailenin veya bebeğin babasının desteğinin olmayışı
- Çocuklukta veya daha sonraki travmatik yaşam olayları
Depresyona neden olan tek bir faktör yoktur, yukarıda bahsedilenlerin birden fazlası neden olabilmektedir.
Depresyonun kişi üzerindeki etkileri
Duygular: üzüntü, mutsuzluk, bunaltı, umutsuzluk, çaresizlik
Davranışlar: fazla bir şey yapmamak, yataktan çıkmamak, insanlardan uzaklaşmak, bebeğe bakım vermekten kaçınmak, kişisel hijyene özen göstermemek
Bedensel tepkiler: yorgunluk/enerji kaybı, gerginlik, kilo kaybı, erken uyanmak, konsantrasyon güçlüğü.
Düşünceler: ‘ben yararsız bir anneyim’, ‘herkese yük oluyorum’, ‘kimsenin rahatını kaçırmak istemiyorum’, intihar fikirleri
İnanışlar: ‘ben kötü bir anneyim’, ‘başarısızım’, ‘değersizim’, ‘hiçbir şey iyiye gitmeyecek’, ‘kimsenin umurunda değilim’
İlişkiler: gergin ilişkiler, sosyal içe çekilme, çevreden uzaklaşmak, bebek ile bağ kurmakta zorluk.
Ne yardımcı olabilir?
Depresyon durumu çok bunaltıcı ve kahredici olabilir, iyileşme sürecinde küçük ulaşılabilir hedefler koyarak başlamak önemlidir. Aşağıdaki önerileri dikkate alarak başlayabilirsiniz:
- Depresyon beyindeki bazı kimyasallarda değişikliğe neden olduğu için ilaç kullanmak yardımcı olabilir.
- Ne kadar güç olduğunu önemsemeksizin normal aktivitelerde bulunun. Örneğin; yataktan çıkın, kıyafetlerinizi giyinin, yürüyüşe çıkın veya telefonda birileriyle konuşun.
- Bebek arabası ile gezintiye çıkın.
- Arkadaşlarınız ve ailenizden bebek bakımı için yardım alın.
- Akşam uygun saatte yatın ve gündüzleri uyumayın.
- Anne ve bebek gruplarına katılarak diğer annelerle buluşun.
- Bebeğinizle eğlenceli aktiviteler yapın.
- Mutluluk verici, eğlenceli müzikler dinleyin.
- Sizi mutlu eden insanlar veya konuların farkına varın.
- Depresif duygularınızı tetikleyen durumların farkına varın.
- Olumsuz düşüncelerinizin farkına varın. Duygularınızın kaynağı bu olumsuz düşünceler olabilir.
- İçsel konuşmalar yaparak size faydası olmayan düşüncelerle baş etmeye çalışın.
- Ev içinde veya maddi sorunlarınız varsa çözüm bulmaya çalışın veya birinden yardım isteyin.
- Hissettikleriniz hakkında birileriyle konuşun, çünkü sorunlar paylaştıkça hafifler.
Eğer herhangi bir sorunuz varsa lütfen daha fazla tavsiyelerde bulunabilecek olan aile hekiminize veya diğer profesyonel bir sağlık çalışanına danışın.
